Pierwszy sekretarz KP PZPR w Środzie

Choć urodził się i zmarł w Gnieźnie, to mocno związał się ze Środą Wielkopolską. Przez ostatnich 12 lat życia pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Powiatowego PZPR w Środzie. Został pochowany na średzkim cmentarzu.

Stanisław Miłostan urodził się w 1902 roku w Gnieźnie. W latach 1925 – 1938 należał do Komunistycznej Partii Polski. Posługiwał się wtedy pseudonimem „Piotr”. Po II wojnie światowej wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Decyzja ta zagwarantowała towarzyszowi „Piotrowi” bardzo szybką ścieżkę kariery. Warto tu jeszcze wspomnieć, że Stanisław Miłostan z zawodu był ślusarzem, a w latach 1957-1963 dzierżył mandat posła na Sejm Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Jego polityczna „kariera”, to kariera typowego partyjnego aparatczyka. Nie jest moim celem szczegółowe jej opisywanie, ale z oczywistych względów muszę jeszcze przypomnieć, że w 1951 roku został On Pierwszym Sekretarzem Komitetu Powiatowego PZPR w Środzie Wielkopolskiej. Funkcję tę pełnił do końca życia.

Stanisław Miłostan zmarł 1 lipca 1963 roku w Gnieźnie, ale uroczystości pogrzebowe odbyły się w Środzie, a więc w mieście gdzie przez 12 lat „sekretarzował”. Jak przystało na komunistycznego działacza, uroczystości pogrzebowe miały charakter państwowy. Stanisław Miłostan został pochowany na średzkim cmentarzu w kwaterze Powstańców Wielkopolskich.

Szczerze mówiąc postać ta, gdyby nie archiwalne zdjęcia, które pozostawił mój ojciec, nigdy nie wzbudziła by mojego najmniejszego zainteresowania. Należy jednak pamiętać, że historia Środy nie rozpoczęła się ani po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, ani po obaleniu komunizmu w 1989 roku. Historia ta, to także walka o niepodległość podczas zaborów i rządów władzy komunistycznej gwarantowanych Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przez imperium zła, czyli przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Proponuję abyśmy cofnęli się teraz w czasie, do lat sowieckiej dominacji, i zobaczyli w jaki sposób oddawano hołd zasłużonym, komunistycznym działaczom podczas państwowych uroczystości pogrzebowych. Taką rangę miał bowiem pogrzeb Stanisława Miłostana, Pierwszego Sekretarza Komitetu Powiatowego PZPR w Środzie.

Jak zatem wyglądał ten pogrzeb? Był korowód pogrzebowy na czele którego jechał samochód z trumną, za nim, oprócz rodziny, szli partyjni dygnitarze i zakładowe delegacje. W korowodzie towarzyszyła zmarłemu wojskowa asysta i orkiestra (w Środzie górnicza!). Wcześniej na publiczny widok wystawiono odkrytą trumnę, aby umożliwić ostatnie spojrzenie na zmarłego i pożegnanie się z nim. Korowodowi pogrzebowemu przyglądały się setki gapiów. Nie ulega wątpliwości, że ostatnia droga Pierwszego Sekretarza Komitetu Powiatowego PZPR w Środzie miała bardzo wysoką rangę. Rangę pogrzebów najbardziej zasłużonych, partyjnych dygnitarzy.

Oprócz zdjęć pogrzebu prezentuję Państwu 3 fotografie przedstawiające udział Stanisława Miłostana w uroczystości wmurowania aktu erekcyjnego pod budowę Szkoły Podstawowej Numer 3 w Środzie. Nadmienię, że Szkoła ta rozpoczęła działalność 21 września 1964 roku. 

                                                                        Paweł Łukaszewski

Wmurowanie aktu erekcyjnego pod budowę Szkoły Podstawowej nr 3

Wszystkie zdjęcia pochodzą z archiwum Pawła Łukaszewskiego