Niebezpieczne znalezisko w sąsiedniej gminie. Do akcji wkroczyli saperzy

Niebezpieczne pozostałości z czasów II wojny światowej nadal tkwią w ziemi i stanowią ogromne zagrożenie. W powiecie średzkim niewybuchy wielokrotnie odnajdowano w okolicach byłego lotniska w Mącznikach, na Źrenicy, czy nawet w centrum Środy. W piątek niewybuch odnaleziono w powiecie jarocińskim.

Choć od zakończenia II wojny światowej minęło już 80 lat, to nadal znajdowane są niewybuchy pochodzące z tamtego okresu. Pociski i naboje artyleryjskie, zapalniki do min przeciwpiechotnych, granaty moździerzowe, bomby lotnicze oraz miny wszelkich typów nie są rzadkością.

W 2008 roku głośno zrobiło się o lotnisku w Mącznikach, w okolicach którego znaleziono łącznie ponad dwie tony niewybuchów. Spacerowicz zgłosił policji, że zauważył porozrzucane bomby. Funkcjonariusze potwierdzili tę informację i wezwali saperów. Okazało się, że były to bomby betonowo-fosforowe w większości o wadze 100 kg i 150 kg, a jedna o wadze 300 kilogramów. Bomby pozbawione były elementów metalowych, co pozwalało przypuszczać, że zainteresowali się nimi złomiarze.

Sporo niewybuchów odnaleziono także na polach w Źrenicy oraz w lasach. Zdarzało się, że na niewybuchy natrafiano w centrum Środy. W styczniu 2020 roku zagrażający eksplozją pocisk znaleziono podczas wykonywania przyłącza gazowego przy ulicy 3 Maja. Pół roku wcześniej na trzy pociski artyleryjskie natrafiono podczas prac polowych przy ulicy Lotniczej.

W maju tego roku w okolicach Osusznicy (woj. pomorskie) podczas działań archeologicznych prowadzonych przez członków Polskiego Związku Eksploratorów natrafiono na zapalniki, granaty moździerzowe, granaty przeciwpiechotne i amunicję strzelecką. Saperzy z lasu na poligon wywieźli wówczas 413 sztuk niebezpiecznych znalezisk.

Na terenie sąsiadującej z gminą Nowe Miasto nad Wartą gminy Jarocin w piątek 1 sierpnia znaleziono niewybuch pochodzący najprawdopodobniej z czasów II wojny światowej. Okazało się, że mieszkaniec Witaszyc, w trakcie poszukiwania artefaktów, wraz z członkami Grupy Poszukiwawczo-Eksploracyjnej „Baszta” z Kalisza, natrafił na przedmiot przypominający kształtem pocisk artyleryjski. Znalezisko zabezpieczyli policjanci, a następnie do Witaszyc przyjechali saperzy, którzy unieszkodliwili niewybuch. O znalezieniu niewybuchu poinformowała zaprzyjaźniony portal ejarocin.pl.

W opisanym wyżej przypadku na śmiercionośną pozostałość z okresu wojny natrafiły osoby odpowiedzialne, które wiedzą, jak postępować w podobnych przypadkach. Eksploratorzy działali legalnie, w porozumieniu z Nadleśnictwem Jarocin i na prowadzenie poszukiwań mieli zgodę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Bywa jednak, że niewybuchy znajdują amatorzy, którzy sami decydują się na rozbrojenie niebezpiecznych pamiątek wojennych. Niemal każdego roku słyszymy o śmiertelnych ofiarach takich działań. Niespełna dwa lata temu w lesie pod Sochaczewem zginął 26-latek, a 23-latek odniósł poważne obrażenia w wyniku eksplozji bomby lotniczej. Zdarzało się, że w trakcie próby rozbrojenia pocisku śmierć poniosło kilka osób. Niewybuchy stanowią tak poważne zagrożenie, że nawet saperzy giną podczas prowadzonych operacji. W 2019 roku w Kuźni Raciborskiej saperzy próbowali unieszkodliwić pociski artyleryjskie. Doszło do wybuchu, podczas którego dwóch saperów zginęło na miejscu, kolejny zmarł w szpitalu, a trzech żołnierzy odniosło obrażenia.

Jak należy postępować w przypadku znalezienia niewybuchu?

Przede wszystkim, gdy zauważymy przedmiot, który przypomina pocisk czy bombę, należy niezwłocznie odsunąć się w bezpieczne miejsce i powiadomić policję, wskazując dokładną lokalizację. Na miejsce przyjeżdża Nieetatowa Grupa Rozpoznania Minersko-Pirotechnicznego, czyli funkcjonariusze przeszkoleni w zakresie wszelkiego rodzaju broni i amunicji, którzy dokonują rozpoznania i oceny znaleziska. Jeśli przedmiot rzeczywiście okaże się niewybuchem, wówczas do akcji wkracza wojsko. Do czasu przyjazdu saperów teren zabezpiecza policja, a do czasu przyjazdu policji to znalazca powinien zwracać uwagę, żeby do niebezpiecznego przedmiotu nie zbliżały się osoby postronne. Pod żadnym pozorem nie należy dotykać niewybuchów!