Średzka Bazylika Kolegiacka na historycznych fotografiach

Decyzją papieża Franciszka kościołowi kolegiackiemu w Środzie Wielkopolskiej nadano rangę Bazyliki Mniejszej. Jak informują lokalne media – uroczyste ogłoszenie tej decyzji ma nastąpić 5. czerwca bieżącego roku podczas mszy świętej, z udziałem arcybiskupa Stanisława Gądeckiego Metropolity Poznańskiego. Informacje o tym wydarzeniu rozeszły się w naszym mieście lotem błyskawicy i ucieszyły wielu Średzian. Także i mnie.

Pamiętam, że o tytuł ten, już w latach 90-tych ubiegłego wieku bardzo intensywnie, zabiegał ksiądz Infułat Aleksander Rawecki. Pamiętam też, że przed jednym ze spotkań z udziałem ówczesnego biskupa poznańskiego Marka Jędraszewskiego, w którym uczestniczyłem jako Starosta Średzki, ksiądz Infułat Rawecki poprosił mnie, abym poruszył temat tytularnego awansu naszej Kolegiaty. Oczywiście sprawę tę podczas tego spotkania Biskupowi przedstawiłem, co dało też asumpt do szerszej na ten temat dyskusji. Niestety biskup Marek Jędraszewski odniósł się do tego pomysłu i do naszych argumentów bardzo sceptycznie.

Z historią Średzkiej Kolegiaty można się zapoznać w wielu profesjonalnych opracowaniach. Przypomnę jedynie, że ten późnogotycki kościół powstał w pierwszej połowie XV wieku. Nawy boczne i wieżę dobudowano na przełomie XV i XVI wieku, natomiast przełom XVI i XVII wieku, to czas powstania Kaplicy Gostomskich.

Średzka Bazylika kolegiacka jest nie tylko świadectwem wspaniałej historii naszego miasta, ale także obiektem najczęściej fotografowanym i uwiecznianym w wielu innych, artystycznych formach i technikach. Nie ulega wątpliwości, że to także niekwestionowany wyróżnik Środy. Co prawda nie prowadzi się w tej sprawie statystyk, ale sądzę, że kościół ten w materiałach informacyjnych i promocyjnych o naszym mieście i powiecie jest najczęściej eksponowany.

W swoich zbiorach mam sporo pocztówek i fotografii, których bohaterem jest, używając aktualnej nazwy, Bazylika Kolegiacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Środzie. Oglądając te pamiątki można się przekonać, że na przestrzeni wieków kościół ten, w zasadniczej bryle, nie uległ radykalnym zmianom. Niewielkie korekty dotyczyły na przykład rozbudowy zakrystii, która moim zdaniem zaburzyła dotychczasowe proporcje idealnie skomponowanych elementów tego obiektu. Tym co różni obrazy, ryciny, pocztówki i fotografie przedstawiające tę Świątynię, to przede wszystkim czas kiedy je wykonano oraz zmieniające się otoczenie. I właśnie kontekst, a nie główny obiekt jest najlepszym dowodem zmieniających się czasów.

Prześledźmy zatem jak wyglądała nasza Bazylika na przestrzeni wieków. W tym celu wybrałem dla Państwa 14 pocztówek i fotografii – moim zdaniem najciekawszych, spośród tych które posiadam, i być może takich, które zobaczycie Państwo po raz pierwszy.

[FOTORELACJA_LISTA]599[/FOTORELACJA_LISTA]