Przez sport do wolności

Zanim pojawił się w Środzie stadion, zadaszone boisko z trybuną postawiono z inicjatywy działaczy średzkiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół. Zdjęcie z poświęcenia trybuny ze swoich prywatnych archiwów przesłał nam Paweł Łukaszewski wraz z historią tego wydarzenia.

Zdjęcie poniżej ma już 97 lat i jest jednym z najstarszych w domowych archiwum Pawła Łukaszewskiego. Historia tego zdjęcia wiąże się z bardzo aktywną i dobrze udokumentowaną działalnością społeczną Adama Grabiasa i jego ojca Józefa Grabiasa, przodków pana Pawła. Obaj należeli do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i obaj mieli ogromny wpływ na jego rangę i sposób postrzegania.

Pierwsze na polskich ziemiach Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół’ zostało założone w 1867 roku we Lwowie, natomiast Towarzystwo „Sokół” w naszym mieście powstało 27 września 1896 roku. Celem polskiego sokolstwa (najstarsza organizacja sokolska w krajach słowiańskich pochodzi bowiem z Czech) było odzyskanie przez Polskę niepodległości, a głoszone przez nasze rodzime sokolstwo i dobrze znane hasło – „W zdrowym ciele, zdrowy duch” było dla Polaków kierunkowskazem do nieustannego przygotowywania się, aby ten cel osiągnąć. Uprawianie sportu nie było celem samym w sobie, a jedynie środkiem do odzyskania niepodległości.

Sokolska epopeja o wolność ojczyzny zakończyła się wraz z odzyskaniem niepodległości, choć wielu członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” uczestniczyło jeszcze – najpierw w wyprawie Kijowskiej, a później w Bitwie Warszawskiej w 1920 roku. Po powrocie do rodzinnych domów przyszedł długo oczekiwany czas na solidną, wielkopolską pracę.

Tym co Towarzystwu Gimnastycznemu Sokół w Środzie bardzo utrudniało bieżącą działalność, to brak boiska sportowego. Od czego jednak, w takich sytuacjach, są społecznicy i współpracujące z nimi władze lokalne? Ano od tego, aby, tak jak w tym przypadku, dzięki połączeniu sił przedstawicieli Sokoła (m.in. Józefa Grabiasa i Wincentego Jankiewicza) z siłą i autorytetem włodarzy miasta i powiatu (Starostą Powiatowym Różankowskim i Burmistrzem Środy Janem Polskim) – przystąpić do realizacji ambitnego planu. Budowę boiska sportowego, na terenie obecnego stadionu miejskiego, rozpoczęto w 1922 roku, a zakończono w roku 1924. Jej efektem było nie tylko trawiaste boisko z bieżnią, ale także drewniana, zadaszona trybuna.

I to właśnie uroczystość związana z oddaniem do użytkowania sokolskiego boiska sportowego w Środzie uwidoczniona jest na zdjęciu. Widać na nim moment poświęcenia trybuny przez księdza proboszcza Mieczysława Meissnera. Przed trybuną stoją, od prawej strony, w sokolskich mundurach: Wincenty Jankiewicz, Józef Grabias i Erazm Klerykowski, a także burmistrz Środy Jan Polski i starosta powiatowy Różankowski.

[DAWNY]1622537854984[/DAWNY]