Szkoła Podstawowa nr 3 w przeddzień jubileuszu 60-lecia

W tym roku 1 września przypadał w niedzielę, więc nauka rozpoczęła się z jednodniowym opóźnieniem. Jednak 60 lat temu w Środzie, w jednej ze szkół, pierwszy dzwonek zabrzmiał znacznie później.

W 1964 roku nauka w szkołach rozpoczynała się we wtorek 1 września, ale pierwszy dzwonek w budynku szkolnym przy ulicy 20 Października 2 rozbrzmiał dopiero w poniedziałek 21 września. Oficjalnego otwarcia nowego budynku Szkoły Podstawowej nr 3 dokonano 17 października. Dziś stajemy zatem w przededniu jubileuszu 60-lecia tej szkoły. Wiadomo, że odbędą się obchody tej okrągłej rocznicy, jednakże na chwilę obecną trwają przygotowania i za wcześnie jest jeszcze mówić o szczegółach uroczystości.

Podczas ogólnopolskich dożynek w 1958 roku Władysław Gomułka, ówczesny I Sekretarz KC PZPR, mówił o konieczności budowy szkół. Zapowiedział, że z okazji obchodów jubileuszu Tysiąclecia Państwa Polskiego zostanie do użytku oddanych tysiąc nowych placówek edukacyjnych. Plan ten wszedł w etap realizacji i już niespełna rok później otwarta została pierwsza „tysiąclatka” – Szkoła Podstawowa nr 7 w Czeladzi, w województwie śląskim. Równocześnie trwała budowa szkół, nie tylko podstawowych, w całym kraju. Jedną z nich była średzka „Trójka”. Nie wiadomo dokładnie, którą z kolei oddaną szkołą była „Trójka”, ale pewne jest, że tysięczna szkoła otwarta została dopiero rok po średzkiej placówce. To dzisiejsza Szkoła Podstawowa nr 148 im. Hugona Kołłątaja w Warszawie. Choć jubileusz Millenium Państwa Polskiego obchodzono w 1966 roku, to akcję budowy „tysiąclatek” zakończono dopiero w 1972 roku. Szacuje się, że do tego czasu oddano do użytku takich placówek ponad 1 400. Była to odpowiedź władz na wyż demograficzny i brak miejsc w klasach.

Szkoły, które wybudowano z okazji Tysiąclecia Państwa Polskiego, nazywano Pomnikami. Aby mogły powstać, konieczne było utworzenie najpierw Społecznego Funduszu Budowy Szkół, następnie wojewódzkich i powiatowych komitetów koordynacyjnych. Podczas sesji Miejskiej Rady Narodowej w Środzie powołany został Komitet Budowy Szkoły Tysiąclecia w Środzie Wielkopolskiej. Pieniądze na budowę pochodziły z budżetu państwa, ale także ze społecznych składek, wpłacanych przez zakłady pracy, kopalnie, osoby prywatne i Polonię. Wiele prac wykonywano w ramach czynów społecznych. Nowe placówki edukacyjne były do siebie bardzo podobne – budowano je w oparciu o kilka projektów. Z reguły były to budynki z dwiema lub trzema kondygnacjami, stawiane z prefabrykatów. Z założenia ich budowa miała być tania i jednocześnie miała przebiegać szybko. Sceptycy uważali, że takie budynki nie będą trwałe. Większość „tysiąclatek” przetrwała do dziś, choć oczywiście przechodziły remonty i modernizacje.

Wmurowania aktu erekcyjnego pod budowę Szkoły Podstawowej nr 3 w Środzie dokonali między innymi Henryk Rozwens, kierownik nowo powstającej szkoły oraz Stanisław Miłostan, ówczesny Pierwszy Sekretarz Komitetu Powiatowego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, poseł na Sejm i działacz komunistyczny. Nowa szkoła, której budowa trwała półtora roku, miała 15 klas lekcyjnych, 3 pracownie, salę gimnastyczną i stołówkę.

Henryk Rozwens był pierwszym dyrektorem „Trójki”. W późniejszych latach funkcję tę sprawowali: Eleonora Grześkowiak, Włodzimierz Pobożan, Bronisław Jankowski, Genowefa Wysoczańska, Genowefa Kubiaczyk oraz najdłużej urzędujący Andrzej Kobierski (22 lata) i Kamila Waligóra – która od 19 lat jest dyrektorem SP 3.

Obszerną wiedzę, związaną z budową szkoły i pierwszymi latami jej funkcjonowania, posiada niewątpliwie Paweł Łukaszewski – absolwent „Trójki”, syn Henryka Łukaszewskiego, który dokumentował budowę szkoły. Materiały, które Paweł Łukaszewski przygotował w związku jubileuszem Szkoły Podstawowej nr 3, opublikowaliśmy na lamach Głosu Powiatu Średzkiego. Wkrótce znajdziecie je także na naszym portalu.