Rzecznik Praw Uczniowskich w każdej szkole?

Założenia ustawy, nad którą pracuje obecnie specjalnie powołany zespół zostały przedstawione podczas posiedzenia sejmowej podkomisji ds. jakości kształcenia i wychowania. 

Rzecznik Praw Uczniowskich, mimo iż jego funkcja nie jest umocowana w Prawie oświatowym, działa już w niektórych miastach. Teraz MEN chce uregulować tę kwestię ustawą.

Wiosną tego roku powołano Zespół ds. praw i obowiązków ucznia przy Ministrze Edukacji. W toku praco rozmawialiśmy o tym, co jest niezbędne do wprowadzenia urzędu Rzecznika Praw Uczniowskich na poziomie krajowym, wojewódzkim i szkolnym. Wzięliśmy też pod uwagę duże doświadczenie i praktykę rzeczników samorządowych – mówił Kacper Lawera Dyrektor Departamentu Komunikacji w MEN. 

Kluczowym punktem ustawy będzie powołanie Rzecznika Praw Uczniowskich na poziomie krajowym, działającego przy ministrze właściwym do spraw oświaty. Rzecznik, będący w założeniu niezależny od ministerstwa, będzie wybierany na podstawie konkursu. Do jego kompetencji będzie należała koordynacja prac rzeczników wojewódzkich, umocowanych przy kuratoriach oświaty. Ci ostatni mają mieć możliwość wizytowania szkół i współpracy z dyrektorem placówki w ramach nadzoru pedagogicznego. 

Powołanie funkcji Rzecznika Praw Uczniowskich na poziomie samorządowym ma pozostawać w gestii organów prowadzących. Duży nacisk zostanie położony na możliwość sieciowania szkół i powoływania jednego rzecznika w ramach kilku placówek. 

Rzecznikiem na poziomie szkoły będzie jeden z nauczycieli powoływany przez Radę Szkoły. Nowa ustawa ma wprowadzić też obligatoryjność istnienia Rady w każdej szkole. Zadaniem tego organu będzie integrowanie społeczności szkolnej ale i przekazywanie kompetencji do wspólnej decyzji rodziców, uczniów i nauczycieli. 
Przepisy określą dokładny katalog praw i obowiązków ucznia z uwzględnieniem rekomendacji funkcjonujących już rzeczników samorządowych. 

Zapis dotyczący Rzecznika Praw Uczniowskich znajdzie się też w Karcie Nauczyciela. 
Według planów Ministerstwa Edukacji Narodowej pierwszy Rzecznik krajowy ma zostać powołany nie później niż 1 września 2025 roku.  

Potrzebę powołania funkcji Rzecznika Praw Uczniowskich podzielił sekretarz strony samorządowej KWRiST. Zaapelował jednocześnie o pilne włączenie strony samorządowej w prace nad projektem ustawy. 

To znacząca zmiana jeśli chodzi o funkcjonowanie systemu oświaty. Im szybciej zaczniemy ze sobą rozmawiać, tym lepiej. Rozwiązaniem o charakterze ustrojowym jest również projekt obowiązku powołania Rady Szkoły. To duża zmiana – mówił Marek Wójcik

Zespół powołany w MEN obecnie kończy prace nad projektem ustawy. Następnie ma on zostać przekazany do konsultacji społecznych.