Policja o patrolach obywatelskich

Patrole obywatelskie budzą wiele kontrowersji. Sporo osób popiera tę inicjatywę, ale jest też wielu przeciwników. Ostatnio średzcy radni uchwalili apel ws. migracji i bezpieczeństwa publicznego. W dokumencie jest mowa m.in. o patrolach obywatelskich.

- Forma przemieszczającego się tłumu budzi obawy a często i strach. Taki rodzaj patrolowania miasta bliższy jest manifestacjom i zakłóca poczucie bezpieczeństwa ogółu. Jako Radni nie podważamy obywatelskiej idei dbania o bezpieczeństwo, bo jest to dla nas wszystkich wartość nadrzędna. Jednak pragniemy podkreślić, że to policja na mocy ustawowej jest odpowiedzialna za ochronę i utrzymanie bezpieczeństwa ludzi oraz porządku publicznego – czytamy w apelu.

Sprawą patroli obywatelskich zainteresował się też Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek. - Opisywane w mediach zachowania uczestników "patroli obywatelskich" mogą wywoływać w społeczeństwie poczucie zagrożenia Retoryka towarzysząca przemarszom, wyrażająca niechęć i wrogość wobec cudzoziemców, może potęgować uprzedzenia i doprowadzić do aktów przemocy wobec konkretnych grup i osób. Prezentowanie w sferze publicznej postaw motywowanych uprzedzeniami, w szczególności opartymi na kryterium narodowości czy pochodzenia etnicznego, jest niedopuszczalne i powinno spotkać się z reakcją organów ścigania - twierdzi Rzecznik Praw Obywatelskich.

Marcin Wiącek pytał Komendę Główną Policji m.in. o skalę zjawiska i jego monitorowanie. O przekazanie szczegółów zwrócił się do Komendanta Głównego Policji nadinsp. Marka Boronia. W Biuletynie Informacji Publicznej RPO opublikowana została odpowiedź, pod którą podpisał się nadinsp. Roman Kustera, zastępca Komendanta Głównego Policji. Poniżej publikujemy jej treść.

- Odpowiadając na korespondencję z dnia 21 października 2024 r., dotyczącą organizacji na terenie kraju tzw. „Patroli obywatelskich” informuję, że zagadnienie to znajduje się w zainteresowaniu Policji.

Z pozyskanych informacji wynika, że przyczynkiem do powstania tzw. „Patroli obywatelskich” było zajście, które miało miejsce w nocy 07/08.09.2024 r. na plaży nad Jeziorem Grzymisławskim w Śremie, gdzie doszło do fizycznego starcia między grupą Polaków, a grupą migrantów z Ameryki Łacińskiej, w wyniku, którego jeden z napastników, używając rozbitej butelki, spowodował poważne obrażenia u obywateli Polski, natomiast inni napastnicy mieli m.in. kopać pokrzywdzonych. W następstwie tego zdarzenia spośród pięciu zatrzymanych, czterem osobom przedstawiono zarzut udziału w pobiciu, a jednej osobie zarzut usiłowania zabójstwa oraz udziału w pobiciu z użyciem niebezpiecznego narzędzia.

Przedmiotowe wydarzenie dało impuls do organizowania na terenie kraju tzw. „Patroli obywatelskich”. Są to grupy młodych mężczyzn, organizujące się w celu „obrony” swoich lokalnych społeczności przed rzekomym zagrożeniem ze strony migrantów. Patrole te miały z założenia zapobiegać w przyszłości agresywnym atakom ze strony obcokrajowców.

Na portalu społecznościowym Facebook grupa Patrol Obywatelski publikuje posty dotyczące organizacji wydarzeń na terenie całego kraju. Grupa ta podzielona jest na miasta, gdzie dołączając do chatu danego miasta można sprawdzić miejsce zbiórki oraz oszacować liczbę zainteresowanych osób.

W przypadku pozyskania wiadomości bądź ujawnienia wpisów dotyczących organizacji ww. patroli, informacje takie są przekazywane do właściwych jednostek organizacyjnych Policji, w celu podjęcia działań zabezpieczających.

Od początku września 2024 r. odnotowano 30 opisywanych zgromadzeń „patroli”, w następujących miastach: Bydgoszcz, Gdańsk, Kraków, Lublin, Kórnik, Zaniemyśl, Środa Wielkopolska, Leszno, Jarocin, Gostyń, Śrem, Żyrardów oraz Płońsk, w których wzięły łącznie udział 953 osoby (wg stanu na dzień 28 października 2024 r.). Każde z tych zgromadzeń było monitorowane, a policjanci reagowali na wszelkie próby łamania ustalonych norm prawnych oraz zasad współżycia społecznego zarówno przez uczestników zabezpieczanych zgromadzeń, jak i osoby postronne. W następstwie podjętych przez policjantów czynności służbowych wylegitymowano 531 osób, 23 osoby pouczono, 15 osób ukarano mandatem karnym, sporządzono 21 wniosków o ukaranie do sądu oraz zatrzymano 2 osoby.

Ponadto, w związku z wydarzeniami w Żyrardowie w Komendzie Powiatowej Policji w Żyrardowie prowadzone jest pod nadzorem Prokuratury Rejonowej w Żyrardowie postępowanie przygotowawcze sygn. akt 4222-4Ds.2136.2024 z art. 199 § 1 k.k. - czytamy w odpowiedzi.